امنیت هسته ای

فارسی

انگلیسی

فرانسه

روسی

عربی

آزمایش عملکرد

performance testing

test de performance

Проверка функционирования

اختبار الأداء

آشکارسازی

Detection

détection

Обнаружение

کشف

ارزیابی تهدید

Threat Assessment

évaluation de la menace

Оценка угроз

تقییم التهدید

اقدام خصمانه

malicious act

acte malveillant

Злоумышленное действие

عمل شریر

ایستگاه هشدار مرکزی

central alarm station

poste central de sécurité

Центральная станция тревожной сигнализации

محطة إنذار مرکزیة

برداشت غیر مجاز

بهره بردار

Operator

exploitant

Оператор

مشغّل

تاخیر دسترسی

access delay

retardement de l’accès

Задержка доступа

عرقلة الوصول

تدابیر حفاظت فیزیکی

ترابری

transport

transport

Перевозка (транспортировка)

نقل

تمرین رو در رو

force-on-force exercise

exercice d’attaque simulée

Двухсторонние учения

تدریبات القوة فی مواجهة القوة

تهدید

Threat

menace

Угроза

تهدید

تهدید مبنای طراحی

Design Basis Threat (DBT)

menace de référence

Проектная угроза

تهدید محتاط له فی التصمیم

حمله از دور

stand-off attack

attaque à distance

Дистанционное нападение

هجوم عن بُعد

خرابکاری

Sabotage

sabotage

Саботаж (диверсия)

تخریب

دفاع در عمق

Defence in depth

défense en profondeur

Глубокоэшелонированная защита

دفاع فی العمق

رویداد امنیت هسته ای

Nuclear security event

événement de sécurité nucléaire

Событие, связанное с физической ядерной безопасностью

حدث أمن نووی

رژیم حفاظت فیزیکی

Physical Protection Regime

régime de protection physique

Режим физической защиты

منظومة الحمایة المادیة

رویکرد درجه بندی شده

graded approach

approche graduée

Дифференцированный подход

نهج متدرج

سامانه حسابرسی و کنترل مواد هسته ای

system for nuclear material accountancy and control

système de comptabilité et de contrôle des matières nucléaires

Система учета и контроля ядерных материалов

نظام حصر المواد النوویة و مراقبتها

سامانه حفاظت فیزیکی

physical protection system

système de protection physique

Система физической защиты

نظام الحمایة المادیة

طرح احتمالی

contingency plan

plan d’intervention spécialisé

План чрезвычайных мер

خطة الطوارئ

عواقب رادیولوژیکی غیر قابل قبول

unacceptable radiological consequences

conséquences radiologiques inacceptables

Неприемлемые радиологические последствия

عواقب إشاعیة غیر مقبولة

فرستنده

shipper

expéditeur

Отправитель

شاحن

فرهنگ امنیت هسته ای

Nuclear Security Culture

culture de sécurité nucléaire

Культура физической ядерной безопасности

ثقافة الأمن النووی

قاعده دو شخص

two person rule

règle des deux personnes

Правило двух лиц

قاعدة الشخصین

مانع فیزیکی

physical barrier

barrière matérielle

Физический барьер

حاجز مادی

مقام ذی صلاح/ مقام صالح

competent authority

autorité compétente

Компетентный орган

سلطة مختصة

مرکز کنترل ترابری

transport control centre

centre de contrôle du transport

Центр транспортного контроля

مرکز مراقبة النقل

منطقه داخلی

inner area

zone intérieure

Внутренняя зона

منطقة داخلیة

منطقه دسترسی محدود

limited access area

zone d’accès limité

Зона ограниченного доступа

منطقة الوصول المحدود

منطقه حفاظت شده

protected area

zone protégée

Защищенная зона

منطقة محمیَّة

منطقه حیاتی

vital area

zone vitale

Особо важная зона

منطقة حیویة

موسسه هسته ای

nuclear facility

installation nucléaire

Ядерная установка

مرفق نووی

مواد هسته ای

nuclear material

matière nucléaire

Ядерный материал

مادة / مواد نوویة

نگهبان

guard

gardien

Сотрудник охраны

حارس

نیروهای واکنشی

response forces

forces d’intervention

Силы реагирования

قوات التصدی

وسیله ترابری

conveyance

moyen de transport

Перевозочное средство

وسیلة نقل

آزمایش عملکرد (performance testing) (test de performance): آزمایش تدابیر حفاظت فیزیکی و سامانه حفاظت فیزیکی برای تعیین این که آیا به صورت طراحی شده اجرا می شوند یا خیر؛ برای محیط های طبیعی، صنعتی و تهدید پیشنهاد شده مناسب هستند؛ و در انطباق با الزامات عملکردی مقرر شده قرار دارند.

آشکارسازی (Detection) (détection): فرآیندی در یک سامانه حفاظت فیزیکی که با حس کردن یک اقدام خصمانه یا غیر مجاز بالقوه آغاز می شود و با ارزیابی علت هشدار (آلارم) تکمیل می گردد.

ارزیابی تهدید (Threat Assessment) (évaluation de la menace): ارزیابی تهدیدات - بر اساس اطلاعات به دست آمده از نهادهای اطلاعاتی، اعمال قانون و  منبع آزاد  - که انگیزه ها، مقاصد و قابلیت های این تهدیدات را توصیف می کند.

اقدام خصمانه (malicious act) (acte malveillant): اقدام یا شروع به اقدام برای برداشت غیرمجاز یا خرابکاری است.

ایستگاه هشدار مرکزی (central alarm station) (poste central de sécurité): تاسیساتی که نظاره گری کامل و مداوم هشدار (اعلان خطر/هشدار)، ارزیابی و ارتباط با نگهبانان، مدیریت موسسه و نیروهای واکنشی را فراهم می کند.

برداشت غیر مجاز (Unauthorized Removal) (enlèvement non autorisé): سرقت یا هرگونه گرفتن غیرقانونی موادهسته ای.

بهره بردار (Operator) (exploitant): هر شخص، سازمان یا نهاد دولتی پروانه دار یا مجاز به عهده دار شدن بهره برداری از یک موسسه هسته ای.

تاخیر دسترسی (access delay) (retardement de l’accès): عنصری از سامانه حفاظت فیزیکی که به منظور افزایش زمان نفوذ متخاصم برای ورود به و یا خروج از موسسه هسته ای یا ترابری طراحی می گردد.

ترابری (transport) (transport): حمل بین المللی یا داخلی مواد هسته ای توسط هر وسیله ترابری است که با خروج از موسسه هسته ای یا فرستنده شروع شده و با ورود به موسسه هسته ای گیرنده پایان می یابد.

تمرین رو در رو (force-on-force exercise) (exercice d’attaque simulée): آزمایش عملکرد سامانه حفاظت فیزیکی که از کارکنان آموزش دیده تعیین شده در نقش نیروی متخاصم برای شبیه سازی یک حمله متناسب با تهدید و یا تهدید مبنای طراحی استفاده می کند.

تهدید (Threat) (menace): یک شخص یا گروهی از اشخاص با انگیزه، قصد و قابلیت ارتکاب اقدام خصمانه.

تهدید مبنای طراحی (Design Basis Threat (DBT)) (menace de référence): ویژگی ها و مشخصات متخاصمان بالقوه درونی یا بیرونی که هدفشان خرابکاری و یا برداشت غیرمجاز است که در برابر آنها یک سامانه حفاظت فیزیکی طراحی و ارزیابی می گردد.

حمله از دور (stand-off attack) (attaque à distance): حمله ای که با فاصله از موسسه هسته ای یا ترابری هدف اجرا می شود، به نحوی که مستلزم دسترسی مستقیم متخاصم به هدف نیست، یا الزامی برای غلبه متخاصم بر سامانه حفاظت فیزیکی وجود ندارد.

خرابکاری (Sabotage) (sabotage): هرگونه اقدام عمدی هدایت شده علیه یک موسسه هسته ای، یا مواد هسته ای در حال استفاده، ذخیره یا ترابری که می­تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم سلامت و ایمنی کارکنان، عموم مردم یا محیط زیست را از طریق پرتوگیری یا پخش مواد پرتوزا به خطر اندازد.

دفاع در عمق (Defence in depth) (défense en profondeur): ترکیبی از لایه های متعدد سامانه ها و تدابیری که باید بر آنها غلبه و یا دور زده شوند قبل از آن که حفاظت فیزیکی در معرض خطر قرار گیرد.

رژیم حفاظت فیزیکی (Physical Protection Regime) (régime de protection physique): رژیم کشوری شامل موارد زیر است:

-چارچوب (ساختار) قوانین و مقررات نظارتی حاکم بر حفاظت فیزیکی از مواد هسته ای و موسسات هسته ای؛

-نهادها و سازمان های داخل کشور مسئول تضمین اجرای چارچوب (ساختار) قوانین و مقررات؛

- سامانه های حفاظت فیزیکی مربوط به موسسه و ترابری

رویداد امنیت هسته ای (Nuclear security event) (événement de sécurité nucléaire): یک رویداد که دارای پیامد موثر بر حفاظت فیزیکی ارزیابی شود.

رویکرد درجه بندی شده (graded approach) (approche graduée): اعمال تدابیر حفاظت فیزیکی متناسب با عواقب احتمالی یک اقدام خصمانه است.

سامانه حسابرسی و کنترل مواد هسته ای (system for nuclear material accountancy and control) (système de comptabilité et de contrôle des matières nucléaires): مجموعه یکپارچه ای از تدابیر طراحی شده به منظور فراهم نمودن اطلاعات، کنترل و تضمین وجود مواد هسته ای که مشتمل بر سامانه های مورد نیاز برای ایجاد و ردیابی موجودی های مواد هسته ای، کنترل دسترسی و آشکارسازی فقدان یا انحراف مواد هسته ای، و اطمینان از صحت آن تدابیر و سامانه ها است.

سامانه حفاظت فیزیکی (physical protection system) (système de protection physique): یک مجموعه یکپارچه از تدابیر حفاظت فیزیکی برای جلوگیری از کامل شدن یک اقدام خصمانه.

طرح احتمالی (contingency plan) (plan d’intervention spécialisé): مجموعه ای از اقدامات از پیش تعیین شده برای واکنش به اقدامات غیرمجازی که نشان دهنده تلاش برای برداشت غیر مجاز یا خرابکاری- از جمله تهدیدات مربوطه - که برای مقابله موثر با چنین اقداماتی طراحی می شوند.

عواقب رادیولوژیکی غیر قابل قبول (unacceptable radiological consequences) (conséquences radiologiques inacceptables): سطحی از عواقب رادیولوژیکی که توسط کشور تعیین می شود و بالاتر از آن اجرای اقدامات حفاظت فیزیکی لازم می گردد.

فرستنده (shipper) (expéditeur): هر شخص، سازمان یا دولتی که محموله ای از مواد هسته ای را برای ترابری تهیه یا ارائه/عرضه نماید. (یعنی ارسال کننده محموله)

فرهنگ امنیت هسته ای (Nuclear Security Culture) (culture de sécurité nucléaire): مجموعه ای از ویژگی ها، نگرش ها و رفتارهای افراد، سازمان ها و نهادها می باشد که به عنوان ابزاری برای پشتیبانی، تقویت و پایداری امنیت هسته ای عمل می کند.

قاعده دو شخص (two person rule) (règle des deux personnes): دستورالعملی که نیاز به حضور حداقل دو شخص مجاز و آگاه برای تایید اینکه فعالیت ها مربوط به مواد هسته ای و موسسات هسته ای مجاز باشند را الزامی می نماید، به منظور کشف دسترسی یا اقداماتی که غیرمجاز هستند.

مانع فیزیکی (physical barrier) (barrière matérielle): حصار، دیوار یا مانع مشابهی که تاخیر دسترسی را فراهم می کند و مکمل کنترل دسترسی است.

متخاصم درونی (insider) (agresseur d’origine interne): یک یا چند فرد با دسترسی مجاز به موسسات هسته ای یا مواد هسته ای در حال ترابری که می توانند تلاش به برداشت غیرمجاز یا خرابکاری کنند یا اینکه می توانند به یک متخاصم بیرونی کمک کنند تا این کار را انجام دهد.

مقام ذی صلاح/ مقام صالح (competent authority) (autorité compétente): سازمان (ها) یا موسسه (های) دولتی که توسط کشور برای انجام یک یا چند وظیفه امنیت هسته ای تعیین شده اند.

مرکز کنترل ترابری (transport control centre) (centre de contrôle du transport): مرکزی که نظاره گری مداوم بر مکان وسیله ترابری و وضعیت امنیتی و برقراری ارتباط با وسیله ترابری، فرستنده/گیرنده، حمل کننده و در صورت لزوم نگهبانان و نیروهای واکنشی در هنگام ترابری رافراهم می نماید.

منطقه داخلی (inner area) (zone intérieure): منطقه ای با اقدامات حفاظتی بیشتر در درون یک منطقه حفاظت شده که در آن طبقه یک مواد هسته ای استفاده و یا ذخیره می شود.

منطقه دسترسی محدود (limited access area) (zone d’accès limité):

منطقه مشخصی شامل موسسه هسته ای و مواد هسته ای که دسترسی به آن برای مقاصد حفاظت فیزیکی محدود و کنترل شده است.

منطقه حفاظت شده (protected area) (zone protégée): منطقه ای درون یک منطقه دسترسی محدود که حاوی طبقه 1 یا 2 مواد هسته ای و یا اهداف خرابکاری است و توسط یک مانع فیزیکی به همراه اقدامات حفاظت فیزیکی اضافی/تکمیلی محصور شده است.

منطقه حیاتی (vital area) (zone vitale): منطقه ای درون یک منطقه حفاظت شده که شامل تجهیزات، سامانه ها یا دستگاه ها یا مواد هسته ای که خرابکاری در آن می تواند به طور مستقیم و غیر مستقیم منجر عواقب رادیولوژیکی غیر قابل قبول گردد.

موسسه هسته ای (nuclear facility) (installation nucléaire): یک موسسه (شامل ساختمان ها و تجهیزات مرتبط) که در آن مواد هسته ای تولید، فرآوری، استفاده،  تبدیل، ذخیره یا دورهشت می گردد و برای آن پروانه خاصی لازم است.

مواد هسته ای (nuclear material) (matière nucléaire): مواد فهرست شده در جدول 1 بخش 4 این نشریه، مشتمل بر مواد فهرست شده در زیرنویس های آن.

نگهبان (guard) (gardien): شخصی که مسئولیت گشت زنی، نظاره گری، ارزیابی، همراهی افراد یا ترابری، کنترل دسترسی و یا تامین واکنش اولیه را بر عهده دارد.

نیروهای واکنشی (response forces) (forces d’intervention): اشخاصی در درون-ساختگاه (on-site) یا برون-ساختگاه(off-site) که مسلح هستند و به طور مناسبی تجهیز شده و آموزش دیده اند تا با تلاش برای برداشت غیرمجاز یا اقدام به خرابکاری مقابله نمایند.

وسیله ترابری (conveyance) (moyen de transport): برای ترابری (الف) زمینی یا ریلی: هر وسیله نقلیه مورد استفاده برای حمل محموله مواد هسته ای؛ (ب) آبی: هر کشتی دریاپیما یا شناور آبراه داخلی، یا هر محل نگهداری، محفظه، یا منطقه معینی از یک کشتی دریاپیما یا شناور آبراه داخلی که برای حمل محموله هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد؛ و (پ) هوایی: هر هواپیمای مورد استفاده برای حمل محموله هسته ای.

فارسی

انگلیسی

فرانسه

روسی

عربی

اجازه نامه

authorization

Autorisation

Официальное разрешение

التصریح

امنیت

security

Sécurité

Сохранность

الأمن

ایمنی

safety

Sûreté

Безопасность

الأمان

چشمه بی­ سرپرست

(چشمه بی صاحب)

(چشمه بی مالک)

orphan source

Source orpheline

Бесхозный источник

المصدر الیتیم

چشمه پرتوزا

radioactive source

Source radioactive

Радиоактивный источник

المصدر المشع

چشمه متروکه

چشمه بلااستفاده

disused source

Source retirée du service

Изъятый из употребления источник

المصدر المهمل

دورهشت(دفن)

disposal

Stockage définitif

Захоронение

التخلص

ذخیره سازی

storage

Entreposage

Хранение

الخزن

فرهنگ امنیت

security culture

Culture de sécurité

Культура сохранности

ثقافة الأمن

فرهنگ ایمنی

safety culture

Culture de sûreté

Культура безопасности

ثقافة الأمان

کنترل­ نظارتی قانونی

regulatory control

Contrôle réglementaire

Регулирующий контроль

التحکم الرقابی

مدیریت

management

Gestion

Обращение

التصرف

مرجع نظارتی قانونی

(واحد قانونی)

regulatory body

Organisme de réglementation

Регулирующий орган

الهیئة الرقابیة